Meyve Ticari Rehin Olabilecek: Cumhurbaşkanı Erdoğan Taşınır Rehni Kanununu Onayladı

Cumhurbaşkanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre kanun, Resmi Gazete'de yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderildi.

Kanun teslimsiz taşınır rehin hakkının güvence olarak kullanımının yaygınlaştırılması, bu rehne konu taşınırların kapsamının genişletilmesi, taşınır rehninde aleniyetin sağlanması, rehnin paraya çevrilmesinde alternatif yolları sunarak finansmana erişimi kolaylaştırmayı amaçlıyor.

Borca güvence teşkil etmek üzere kurulan taşınır varlıklar olan rehinli işlemlere uygulanacak olan kanun, sermaye piyasası araçları ile türev araçlara ilişkin finansal sözleşmeleri konu edinen rehin sözleşmeleri ile mevduat rehni için geçerli olmayacak.

Tapu kütüğüne tescil edilen taşınırlar da düzenleme kapsamında yer almayacak.

Rehin sözleşmesi, elektronik ortamda ya da yazılı olarak düzenlenecek. Elektronik ortamda düzenlenen rehin sözleşmesinin sicile tescil edilebilmesi için sözleşmenin güvenli elektronik imzayla onaylanması şartı aranacak. Yazılı olarak düzenlenen rehin sözleşmesinin sicile tescil edilebilmesi için tarafların imzaları noterce onaylanacak veya sözleşme sicil yetkilisinin huzurunda imzalanacak.

Sözleşmeyle üzerinde rehin kurulan bir varlık ikinci bir rehne konu edilebilecek. Mal ve hizmet üretimini kesintiye uğratmamak amacıyla rehin verenin rehinli varlık üzerindeki tasarruf hakları korunacak.

-MEYVELER TİCARİ REHİN OLABİLECEK-

Rehin hakkı, şu taşınır varlıklar üzerinde kurulabilecek:

"Alacaklar, çok yıllık ürün veren ağaçlar, fikri ve sınai mülkiyete konu haklar, hammadde, hayvan, her türlü kazanç ve iratlar, başka bir sicile kaydı öngörülmeyen ve idari izin belgesi niteliğinde olmayan her türlü lisans ve ruhsatlar, kira gelirleri, kiracılık hakkı, makine ve teçhizat, araç, ekipman, alet, iş makinaları, elektronik haberleşme cihazları dahil her türlü elektronik cihaz gibi menkul işletme tesisatı, sarf malzemesi, stoklar, tarımsal ürün, ticaret unvanı ve/veya işletme adı, ticari işletme veya esnaf işletmesi, ticari plaka ve ticari hat, ticari proje, vagon, sayılanlardan üçüncü kişiler zilyetliğindeki taşınır varlık, hak ve paylı mülkiyet hakları."

Kanunla üçüncü bir kişiye taşınır varlığını bir başkası adına rehnetme imkanı sağlanacak.

Rehinli taşınır sicili aleni olacak ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı sicilin faaliyetlerini her zaman denetlemeye, gerekli önlemler almaya, sicil, Bakanlıkça alınan önemlere ve verilen talimatlara uymakla yükümlü olacak. Rehin hakkı, rehin sözleşmesinin sicile tescil edilmesiyle üçüncü kişilere karşı hüküm ifade edecek.

Borçların süresinde ifa edilmemesi halinde alacaklı, birinci derece alacaklı, İcra ve İflas Kanunu uyarınca rehinli taşınırım mülkiyetinin devrini talep edebilecek, alacağını Bankacılık Kanunu uyarınca faaliyet gösteren varlık yönetim şirketlerine devredebilecek, zilyetliğin devrine konu olmayan varlıklarda kiralama ve lisans hakkını kullanabilecek.

Rehin alacaklısı, alacağın son bulduğu tarihten itibaren 3 iş günü içinde, rehin kaydının sicilden terkini için başvuruda bulunabilecek. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyen rehin alacaklısı hakkında güvence altına alınan borç tutarının onda biri oranında idari para cezasına çarptırılacak.

Bir taşınırı rehin almak suretiyle ödünç para verme işini devamlı yapan kişi, Türk Ceza Kanunu'nun 241'nci maddesinde yer alan "tefecilik" suçuna göre cezalandırılacak.

Kanun 1447 sayılı Ticari İşletme Rehni Kanunu'nu yürürlükten kaldırdı. Kanun, 1 Ocak 2017 tarihinde yürürlüğe girecek.

(HM/ORH)