Yeni Doçentlik Kriterlerine Dava

Türk Eğitim-Sen İstanbul İl Başkanı Yrd. Doç. Dr. M. Hanefi Bostan, yeni doçent kriterleriyle ilgili dava açtıklarını açıkladı.

Bostan yaptığı açıklamada, "Üniversitelerarası Kurul'un resmi internet sayfasında 31.12.2015 tarihinde yayınlanan "Doçentlik Sınavı Başvuru Şartları" başlıklı duyuruda; 2016 Ekim Dönemi Doçentlik Sınavı Başvurularından itibaren geçerli olacak şekilde, Eğitim Bilimleri ve Öğretmen Yetiştirme, Fen Bilimleri ve Matematik, Filoloji, Güzel Sanatlar, Hukuk, İlahiyat, Mimarlık- Planlama-Tasarım, Mühendislik, Sağlık Bilimleri, Sosyal- Beşeri ve İdari Bilimler, Ziraat ve Orman ve Su Ürünleri, Spor Bilimleri Temel Alanlarında doçentlik sınavı başvuru şartları düzenlenmiştir. Türk Eğitim-Sen olarak söz konusu başvuru şartlarının çok ağır olması nedeniyle bazı maddelerinin iptali istemiyle Danıştay nezdinde dava açtık. Dava açtığımız maddeler ve gerekçeleri şöyledir:

Eğitim Bilimleri ve Öğretmen Yetiştirme, Fen Bilimleri, Filoloji, Hukuk, İlahiyat, Mimarlık, Planlama, Tasarım, Mühendislik, Sağlık Bilimleri, Sosyal Beşeri ve İdari Bilimler, Ziraat ve Orman ve Su Ürünleri, Spor Bilimleri Temel Alanlarında "Bilimsel Araştırma Projeleri" başlığı altında düzenlenen başvuru şartları "a)Devam eden veya başarı ile tamamlanmış AB Çerçeve Programı bilimsel araştırma projesinde koordinatör/baş araştırmacı olmak 15 puan, b) Devam eden veya başarı ile tamamlanmış AB Çerçeve Programı bilimsel araştırma projesinde ortak araştırmacı olmak 10 puan, c)Devam eden veya başarı ile tamamlanmış a ve b dışındaki uluslararası destekli bilimsel araştırma projelerinde (derleme ve rapor hazırlama çalışmaları hariç) yürütücü olmak 8 puan, d)Üniversiteler dışındaki kamu kurumlarıyla yapılan başarıyla tamamlanan veya devam eden bilimsel araştırma projelerinde yürütücü olmak 6 puan" şeklindedir" diye konuştu.

Bostan, "Bu düzenlemede adayın AB Çerçeve Programı bilimsel araştırma projelerinde koordinatör/baş araştırmacı olmak, ortak araştırmacı olmak, devam eden veya tamamlanmış uluslararası destekli bilimsel araştırma projelerinde (Derleme ve rapor hazırlama çalışmaları hariç) yürütücü olmak, üniversiteler dışındaki kamu kurumlarıyla başarıyla tamamlanan veya devam eden bilimsel araştırma projelerinde yürütücü olmak yeterli görülmüşse de adayların üniversiteler içinde yaptıkları Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) değerlendirmeye dâhil edilmemiştir. Üniversiteler içinde yapılan Bilimsel Araştırma Projelerinin de "Bilimsel Araştırma Projesi" başlığı altında düzenlenen başvuru şartları içerisinde yer alarak puanlamaya dâhil edilmesi üniversiteler içinde yapılan bu projelerin desteklenmesi açısından önem arz etmektedir. Bu nedenle Bilimsel Araştırma Projesi başlığı altında düzenlenen başvuru şartlarında üniversite içinde yapılan Bilimsel Araştırma Projelerinin (BAP) yer almamasına ilişkin eksik düzenlemenin iptalini istedik" dedi.

Temel alanlarda "Bilimsel Toplantı" başlığıyla düzenlenen başvuru şartlarını açıklayan Bostan, "Uluslararası bilimsel toplantıda sunulan ve bilim alanında katkı sağlayan sözlü bildiri 3 puan, b)Ulusal bilimsel toplantıda sunulan ve bilim alanına katkı sağlayan sözlü bildiri 2 puan, bu madde kapsamında en az 5 puan almak zorunludur, en fazla 10 puan alınabilir. Aynı toplantıda sunulan yalnız bir bildiri puanlanır" şeklindedir. Aynı toplantıda sadece bir bildirinin değerlendirmeye tabi tutulması keyfi bir uygulamadır. Pek çok uluslararası toplantıda yazarlara ihtisas alanlarında daha fazla katkı sunabilmeleri için iki bildiriye imkân tanınmışken söz konusu düzenlemeyle aynı toplantıda bir bildirinin değerlendirmeye tabi tutulması hakkaniyete aykırı olup "yalnız bir bildiri" ibaresinin iptali ve yürütmesinin durdurulması gerekmektedir" dedi.

Bostan, "Bütün temel alanlarda "Eğitim-Öğretim Faaliyetleri" başlığı altında düzenlenen başvuru şartları "Doktora eğitimini tamamladıktan sonra açık, uzaktan veya yüz yüze ortamlarda verilmiş ders; a)Bir dönem yüksek lisans ve doktora dersi 3 puan, b)Bir dönem önlisans veya lisans dersi 1 puan, bu kapsamda en az 2 puan almak ya da yurt içi veya tanınan yurt dışı yükseköğretim kurumlarında en az 2 yıl öğretim elemanı olarak çalışmış olmak zorunludur. Bu madde kapsamında en fazla 4 puan alınabilir" şeklindedir" diye konuştu.

Hanefi Bostan, "Doçentlik sınavı başvuru şartları arasında yer alan bu hükümle, doçentlik sınavına başvuru yapılabilmesi için yüksek lisans veya doktora dersi vermiş olma şartı düzenlenmiş, adaylara bu bölümden en az 2 puan almak ya da yurt içi veya tanınan yurt dışı yükseköğretim kurumlarında en az 2 yıl öğretim elemanı olarak çalışmış olmak zorunluluğu getirilmiştir. Ülkemizdeki pek çok büyük üniversitede öğretim görevlisi ve yardımcı doçent kadrosu sıkıntısı yaşanmaktadır. Üniversitelerde yüksek lisans ve doktora dersi verebilmek için en az yardımcı doçent unvanına haiz olmak gerekmektedir. Doktorasını bitiren araştırma görevlisi ve uzmanlar derse giremedikleri, tez danışmanı olamadıkları için bu durum doktorasını tamamlamış araştırma görevlilerinin kadro yokluğu nedeniyle yükselmelerinin engellenmesi anlamına gelmektedir. Bugün üniversitelerimizde en çok sıkıntısı çekilen kadronun yardımcı doçentlik kadrolardır. Söz konusu başvuru şartıyla akademik yükselmelerinin önü kesilerek, üniversite dışında bürokrasi, yargı, askeri v.b alanlarda çalışan adayların doçentlik sınavına başvurma imkanı engellenmiştir. Bu durumun gelişmiş üniversiteler başta olmak üzere bütün üniversitelerin öğretim üyesi açığıyla karşı karşıya kalmasına sebebiyet vereceği aşikardır. Nitekim doktorasını bitiren araştırma görevlisi ve uzmanların derse giremedikleri, tez danışmanı olamadıkları için kariyer basamaklarında yükselmelerinin engellenmesi T.C Anayasasının Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler kısmında düzenlenen II. Eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi başlıklı 42. Maddesi "Kimse, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz. Öğrenim hakkının kapsamı kanunla tespit edilir ve düzenlenir..." hükmü ile Genel Esaslar kısmında düzenlenen "Kanun önünde eşitlik MADDE 10- Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.(Ek fıkra: 7/5/2004-5170/1 md.)…" hükümlerine açıkça aykırılık teşkil etmektedir" dedi.

Türk Eğitim-Sen İstanbul İl Başkanı Yrd. Doç. Dr. M. Hanefi Bostan, "Yine bütün temel alanlarının tümünde "Tanımlar" başlığı altında yer alan "Tanınmış Ulusal Yayınevi, Tanınmış Uluslararası Yayınevi, Uluslararası Bilimsel Toplantı" şeklinde düzenlenen başvur şartları;

-Tanınmış Ulusal Yayınevi: "En az beş yıl ulusal düzeyde düzenli faaliyet yürüten, yayınları Türkiye'deki üniversite kütüphanelerinde kataloglanan ve daha önce aynı alanda farklı yazarlara ait en az 20 kitap yayımlamış yayınevi".

-Tanınmış Uluslararası Yayınevi: "En az beş yıl uluslararası düzeyde düzenli faaliyet yürüten, yayımladığı kitaplar dünyanın bilinen üniversitelerinin kataloglarında yer alan ve aynı alanda farklı yazarlara ait en az 20 kitap yayımlamış yayınevi".

-Uluslararası Bilimsel Toplantı: "Konuşmacılarının en az %40'ının toplantının düzenlendiği ülke dışındaki bilim insanlarından oluştuğu bilimsel toplantı" şeklindedir" diye konuştu.

'Tekelleşme sebebiyet verilmesi engellenmelidir" diye ifade kullanan Bostan, "Tanınmış ulusal yayınevi tanımlamasıyla adaylar ülkemizde tekel haline gelmiş ve bu düzenlemeyle gelecek olan birkaç yayınevine muhtaç hale getirilmektedirler. Oysa bütün yayınevleri basmış oldukları kitaplara Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından hazırlanan ve üye ülkelerin onayı ile yürürlüğe giren bir kitap numaralama sistemi olan ISBN (Uluslararası Standart Kitap Numarası) alıp kitap numaralarını uluslararası bir yöntemle standardize edilerek, yayınların idarece belirlenen sayıda Milli Kütüphane'nin de aralarında bulunduğu,'Derleme" adı verilen uygulamayla düzenlenerek korumak, elverişli ortamlarda saklamak ve toplumun bilgi ve yararına sunulmak amacıyla teslim etmek zorundadır. Dolayısıyla ülke içinde faaliyet gösteren herhangi bir yayınevinin bastığı ISBN (Uluslararası Standart Kitap Numarası) numarası alınan kitapların kabul edilmesi yeterli olacaktır. Söz konusu husus göz önüne alınarak tekelleşme sebebiyet verilmesi engellenmelidir" dedi.

Bostan, "Tanınmış Uluslararası Yayınevi tanımında ise yer alan "Dünyanın Bilinen Üniversiteleri" ifadesiyle herhangi bir objektif kritere yer verilmeyerek muğlâk bir ifade kullanılmıştır. Söz konusu ifadeyle yine tekelleşmeye söz konusu olacağından adaylar yalnız bazı üniversitelerin kataloglarında yer alan yayınevlerini kullanmaya zorlanacak tekelleşme meydana gelecektir. Uluslararası Bilimsel Toplantı tanımında yer alan toplantıya katılanların yüzde 40'ının toplantının düzenlendiği ülke dışındaki bilim insanlarından oluşma gerekliliği yabancı araştırmacı bulma hususunda akademisyenleri ve araştırmacıları oldukça zorlayacak akademik ilerlemenin önüne ket vuracaktır" şeklinde konuştu.

"AKADEMİSYENLERE VE AKADEMİK HAYATA BAŞLAYACAKLARA ÖNEMLE DUYURULUR"

Bostan, "Bilindiği üzere, 2577 sayılı Yasanın 27. maddesinin 2 numaralı bendi gereğince "idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda gerekçe göstererek yürütmenin durdurulmasına karar verebilirler" denilmektedir. Ayrıca 27. maddesinin 4 numaralı bendi, "Yürütmenin durdurulması istemli davalarda 16. maddede yazılı süreler kısaltılabileceği gibi, tebliğin memur eliyle yapılmasına da karar verilebilir" hükmüne amirdir. Bu sebeplerle ve dava konusu işlem sebep ve maksat unsurları yönünden açıkça hukuka aykırı olduğundan ve söz konusu işlemin uygulanması halinde öğretim elemanlarının uğradığı ve uğrayacağı maddi, manevi ve mesleki anlamda kayıpları göz önüne alınarak telafisi güç veya imkânsız zararların doğacağı aşikâr bulunduğundan dolayı; 27. maddede aranılan şartların da oluştuğu dikkate alınarak, davalı idarenin savunması alınmaksızın yürütmenin durdurulması kararının verilmesi sendikamızca yüksek mahkemeden talep edilmiştir. Akademisyenlere ve akademik hayata başlayacaklara önemle duyurulur" dedi.