Değerli okurlarım,

1 Mayıs’la ilgili yapmış olduğum araştırmalar sonucun da günümüze kadar gelen 1 Mayıs’ın kısa bir tarihçesini sizlerle paylaşmak istedim. Buna göre 1 Mayıs günü ilk olarak 1856'da Avustralya'nın Melbourne kentinde taş ve inşaat işçilerinin, günde sekiz saatlik iş günü için Melbourne Üniversitesi'nden Parlamento Evi'ne kadar bir yürüyüş düzenlemeleri sonucunda, haklarını dile getirmişlerdir. İşte o günden sonra emek mücadelesine devam edildi.

Dünya devletlerinin çoğunluğunda, 1 Mayıs emek ve dayanışma günü olarak kabul edilmiş ve işçileri özgürce kutlamaktadırlar.

Osmanlı Devleti döneminde ise işçi örgütlenmesinin en gelişmiş olduğu yer Selanik'ti ve 1911 yılında burada tütün, liman ve pamuk işçileri, 1 Mayıs günü gösterisi düzenleyerek, bu günü kutlamışlardır. Bu hareket örnek alınarak, 1912 yılında İstanbul`da ilk defa, 1 Mayıs emek bayramının kutlaması gerçekleşmiştir.
1923 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisinin çıkarmış olduğu bir yasa sonucunda,1 Mayıs günü yasal olarak "İşçi Bayramı" olarak ilan edilmiştir. 1924`te ise hükümetin almış olduğu bir karar sonucunda 1 Mayıs günü yapılacak kutlamalar yasaklamıştır.  Daha sonra ki yılda, yani 1925`te çıkarılan Takrir-i Sükun Yasası gerenince, 1 Mayıs İşçi Bayramını kutlamaları temelli olarak yasakladı. Ne yazık ki bu yasaklama uzun yıllar devam etmiştir. 
1935 yılında 1 Mayıs`a "Bahar ve Çiçek Bayramı" adı verilerek, işçilere ücretsiz tatil günü ilan edildi. İlk defa 1976 geniş katılımlı bir kutlama ise 1 Mayıs günü Taksim Meydanında Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu`nun organizasyonu altında gerçekleşmiş oldu. 1977 yılında İstanbul Taksim Meydanında yaklaşık olarak 500 bin kişiyle 1 Mayıs kutlamasına başlandı. Ancak, bu kutlamalarda göstericilerin üzerine ateş açıldı ve göstericilerden 39 kişi hayatını kaybetti. Birçok kişide ezilerek, panzerlerin altında kalarak yaralanmış oldu. 1977 yılının 1 Mayıs günü, tarihe Kanlı 1 Mayıs olarak geçti. Bu yapılan caniliğin tek bir amacı vardı, o da askeri darbe hazırlığının alt yapısını oluşturmaktı.  Bu olayın oluş biçimini rapor eden MİT müsteşarlığı, o günün Başbakanı olan Süleyman Demirel'e veriyor. Başbakan Süleyman Demirel’de Kara Kuvvetleri Komutanı Namık Kemal Ersun’u derhal resen emekliye sevk ediyor.

Bu acı olayı işçilerimiz hiçbir zaman unutmadı. 1978'de yüz binlerce kişi tarafından Taksim Meydanında kutlama gerçekleştirildi. Bu kutlama birilerini korkutmuş olacak ki, 1979`da Sıkıyönetim Komutanlığı İstanbul`da1 Mayıs kutlamasına izin vermedi. Hatta sokağa çıkmayı bile yasakladı. Sıkıyönetim komutanlığının yapmış olduğu yasağa rağmen İstanbul sokaklarında yüz binlere ulaşan kişiler tarafından1 Mayıs İşçi Bayramı kutlanmış oldu.

Tabi yığınların yasak dinlememesi, 1980 ihtilalini yapanların önemli bir malzemesi olmuş oldu. Daha sonra yönetime el koyduklarında, 1981`de Milli Güvenlik Konseyi kararıyla 1 Mayıs resmi tatil günü olmaktan çıkarıldı. Taksim meydanında kutlamalarda yasak kapsamına alındı.

Ancak işçiler, 1996`da Taksim Meydanı'nın yasaklı olduğu gerekçesiyle, 1 Mayıs kutlamalarını Kadıköy`de yaklaşık 150 bin kişinin katılımıyla kutlamış oldular. Daha büyük katılımlı kutlama ise, 2006 yılında yine Kadıköy Meydanında yapılmış oldu. İşçiler, 2007 yılında 1 Mayıs'ı tekrar Taksim Meydanında kutlamış oldular. Bu kutlamada 1977'de yapılmış olan katliamı protesto ettiler. Bunun üzerine polisler harekete geçerek silah, biber gazı, gaz bombası kullanarak yüzden fazla kişiyi yaraladılar. Çıkarılan bu olayda yaklaşık olarak Valiliğin kayıtlarına göre 580 kişi gözaltına alınmıştır.
2008 Nisan'ında, Türkiye Büyük Millet Meclisinin çıkarmış olduğu yasayla, 1 Mayıs'ın "Emek ve Dayanışma Günü" olarak kutlanması kabul edildi. 2009 Nisan'ında ise Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne verilen önerge sonrasında, 1981'de yasaklanan bayram, 1 Mayıs resmen bayram olarak kabul edildi.

Ne var ki 2009 yılında 1 Mayıs günü Taksim meydanında kutlanmasına izin verilmedi. 2010 yılında yapılan görüşmeler sonucunda, 1 Mayıs Günü tekrar Taksim Meydanında kutlanmış oldu.  Ne yazık ki 2011 den sonra yine Taksim Meydanı İşçilere kapatıldı. Bu kapatılmasına rağmen devrimci İşçi sendikası 1 Mayıs Günü Taksim Meydanında kutlanması engellemelere rağmen, bayram günlerini Taksim Meydanında kutlamaya çalışmaktadırlar.

Bütün işçilerimizin emek ve dayanışma bayramı olan 1 Mayıs Gününü kutluyor, emeği uğruna hayatını kayıp edenlere Allahtan rahmet, emekli olanlara huzurlu yaşam ve çalışanlarında kolaylıklar diliyorum.

Mürsel Adıgüzel

Eğitimci Yazar-Şair